ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΛΗΜΝΟ
Ημέρα Κυριακή, 9 Μαρτίου 2019: Μια παρέα μαθητών και καθηγητών του ΕΠΑΛ Μύρινας αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε μια εκδρομή στην Ανατολική Λήμνο, με σκοπό να την παρουσιάσουμε στο πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουμε και αφορά την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού μας. Στην εκδρομή αυτή συμμετείχαμε εγώ η Μαρία, ο Βασίλης, η Ελένη, ο Γρηγόρης, η Αναστασία, η Ασπασία, η Άννα και οι καθηγητές μας που μας συνόδεψαν.
Η πρώτη μας στάση ήταν σε έναν απολιθωμένο κορμό προϊστορικού δέντρου στο χωριό Βάρος! Με μεγάλη προσοχή παρατηρήσαμε τον κορμό αυτόν που ποιος ξέρει πόσες χιλιάδες χρόνια περίμενε εκεί, κρυμμένο κάτω από στρώσεις ηφαιστειακής λάβας που το κάλυψαν μετά από την έκρηξη κάποιου προϊστορικού ηφαιστείου, μέχρι να το βγάλει στο φως η ανασκαφή κάποιου αρχαιολόγου!
Επόμενος προορισμός μας ήταν η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο χωριό Ρεπανίδι. Ένας πολύ παλιός ναός, πιστεύεται μάλιστα ότι είναι ο πιο παλιός ιερός ναός του νησιού μας, ανακαινισμένος βέβαια σήμερα. Εκεί συναντήσαμε τον παπά-Σπυρίδωνα, ο οποίος μας υποδέχτηκε με ιδιαίτερη θέρμη και καλοσύνη και μας ξενάγησε στο ναό. Μας μίλησε για την ιστορία του ναού, για τις ωραίες και ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής εικόνες του, επηρεασμένες κυρίως από τη λεσβιακή τέχνη και όχι τόσο από τη βυζαντινή, αλλά και για πολλά ακόμα θέματα που πραγματικά μας άρεσαν πολύ και δεν μας κούρασαν καθόλου. Στο τέλος μας πρόσφερε κι από ένα δωράκι, εικονίτσες και βιβλιαράκια εκκλησιαστικού περιεχομένου.
Επόμενη στάση μας ήταν ο αρχαιολογικός χώρος των Καβειρίων. Χτίστηκαν τον 8ο αιώνα π.Χ., όμως τα Καβείρια μυστήρια που ήταν θρησκευτικές τελετές που γίνονταν προς τιμήν των Καβείρων έγιναν ευρέως γνωστά γύρω στον 3ο π.Χ. αι. . Η ιστορία λέει πως μυούνταν σ?αυτά άντρες, γυναίκες και παιδιά, οι τελετές γίνονταν τη νύχτα μετά από καθαρμούς. Τα Καβείρια μυστήρια σχετίζονται με την γονιμότητα και την αναγέννηση της φύσης, με την συμμετοχή γυναικών που αναζητούσαν να τεκνοποιήσουν, με τη σωτηρία των ταξιδιωτών και των ναυτικών από τους κινδύνους της φύσης. Το τελεστήριο λόγω πυρκαγιάς καταστράφηκε δύο φορές, στη συνέχεια οικοδομήθηκε ξανά και χρησιμοποιήθηκε ως τόπος λατρείας, μέχρι την Ρωμαϊκή εποχή. Στον χώρο συνεχίζονται οι ανασκαφές, γι? αυτό και υπήρχαν παντού πολλές πέτρες καθώς και κόσκινα, από τα οποία οι αρχαιολόγοι περνούν το χώμα που βγάζουν ώστε να μην πεταχτεί κατά λάθος κάποιο σημαντικό εύρημα.
Κάτω από το Ιερό των Καβείρων υπάρχει η Σπηλιά του Φιλοκτήτη. Μια σπηλιά περικυκλωμένη από θάλασσα. Μας μάγεψε με την πρώτη ματιά. Εντυπωσιαστήκαμε από το μέγεθος, τη μορφολογία και τη θάλασσα που στην ουσίαέμπαινε μέσα στη σπηλιά. Το θέαμα ήταν πολύ όμορφο, τόσο που δεν μπορούσαμε να αντισταθούμε κι έτσι φωτογραφίσαμε και φωτογραφηθήκαμε σε κάθε γωνία της.
Σύμφωνα με τον μύθο, οι σύντροφοι του Φιλοκτήτη, καθώς πήγαιναν στην Τροία για τον τρωικό πόλεμο, τον εγκατέλειψαν στο νησί της Λήμνου επειδή είχε τραυματιστεί από δάγκωμα φιδιού. Έτσι ο Φιλοκτήτης βρήκε καταφύγιο σε εκείνη την σπηλιά όπου έζησε 9 χρόνια. Κατόπιν, ο Οδυσσέας γύρισε και με δόλο τον πήρε μαζί του στην Τροία, γιατί ο Φιλοκτήτης είχε τα όπλα του Ηρακλή και χωρίς αυτά δεν μπορούσαν οι Αχαιοί να κερδίσουν τον Τρωικό Πόλεμο. Όσο ήταν στη Λήμνο, για να θεραπευτεί χρησιμοποίησε την ιαματική Λημνία Γη.
Μετά από τα Καβείρια πήγαμε στην Ηφαιστεία, το αρχαίο θέατρο της Λήμνου που έχει ανακαινισθεί τα τελευταία χρόνια, ανεβήκαμε στις κερκίδες του, είδαμε τα μέρη του θεάτρου, μιλήσαμε με τους καθηγητές μας για τις παραστάσεις που έχουν παιχτεί εκεί.
Φεύγοντας από την Ηφαιστεία πήγαμε σε μια αγροικία της οποίας ιδιοκτήτης ήταν ο διευθυντής του ΕΠΑΛ Μούδρου κ. Πορφύρης. Μπήκαμε στο μικρό σπιτάκι που είχε ελάχιστα έπιπλα, ένα τζάκι, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, με μια λάμπα πετρελαίου. Καθίσαμε στην μικρή αυλή, ο κ. Πορφύρης μας κέρασε και μας διηγήθηκε πως ήταν η ζωή στο σπιτάκι αυτό τη δεκαετία του 60 όταν ήταν παιδί. Σε αυτό το σπίτι οι γονείς του έρχονταν συνέχεια και τα παιδιά τους όταν δεν είχαν σχολείο. Τριγύρω είχαν χωράφια κυρίως με βαμβάκια (κάτι που σήμερα δεν καλλιεργείται στη Λήμνο) και σιτάρια αλλά και μπαξές με λαχανικά. Οι γονείς ασχολούνταν με τις αγροτικές εργασίες και τα παιδιά βοηθούσαν. Μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ότι την εποχή εκείνη οι οικογένειες ήταν αυτάρκεις και τα μόνα που αγόραζαν ήταν λάδι, καφέ, ζάχαρη και πετρέλεαιο για τις λάμπες! Μέχρι και το αλάτι το μάζευαν από την αλυκή! Κάτω από το σπιτάκι υπάρχει ένα αλώνι, το οποίο έχει ανακατασκευαστεί. Ο κ. Πορφύρης μας είπε ότι εκεί αλώνιζαν, λίχνιζαν και συγκέντρωναν τους καρπούς (σιτάρι, κριθάρι) αλλά και το άχυρο, το οποίο αποθήκευαν σε μια αποθήκη δίπλα στο σπιτάκι για να τρώνε τα ζώα τον χειμώνα. Τα ζώα (άλογα, μουλάρια) είχαν το δικό τους χώρο δίπλα από την αποθήκη.
Στη συνέχεια, ο κ. Πορφύρης μας είπε για τα μαθητικά χρόνια ως μαθητής του Γυμνασίου Μύρινας, το μοναδικό γυμνάσιο του νησιού. Τα παιδιά από 12 ετών, νοίκιαζαν δωμάτια και έμεναν στη Μύρινα και φρόντιζαν μόνα τους τον εαυτό τους. Καθημερινά οι γονείς τους, τους έστελναν φαγητό με το λεωφορείο μέσα σε ένα καλάθι. Αν πήγαινες το μεσημέρι στο ΚΤΕΛ στη Μύρινα υπήρχαν δεκάδες καλάθια ομαδοποιημένα ανά χωριό, κι ο κάθε μαθητής έπαιρνε το δικό του ενώ άφηνε της προηγούμενης μέρας. Τα καλάθια τοποθετούνταν στην οροφή του λεωφορείου σε ειδική σχάρα. Να σημειωθεί επίσης ότι ακριβως δίπλα είναι η “αχιβαδόλιμνη” δηλαδή η λίμνη με τις αχιβάδες. Εκεί έβγαζαν αχιβάδες αλλά και καβούρια. Τα παλιά χρόνια ήταν μικρού μεγέθους τα τελευταία χρόνια έχουν έρθει μεγάλα καβούρια με μπλε δαγκάνες, τα οποία τα μαζεύουν και τα τρώνε.
Φύγαμε από την Ηφαιστεία, πήγαμε στην αντίθετη μεριά από το χωριό Κοντοπούλι, στην περιοχή του Κέρους, διάσημη παραλία για τους surfers. To μισό περίπου έτος κατακλύζεται από τουρίστες, Έλληνες και ξένους που τους αρέσει το surf και το kitesurf. Εντύπωση μας έκανε το γκριζολευκό χρώμα της άμμου, διαφορετικό από τις άλλες παραλίες της Λήμνου, γεμάτο από κρινάκια, προστατευόμενο φυτό της Λήμνου. Βρήκαμε λοιπόν μια ευκαιρία να φωτογραφηθούμε.
Μετά πήγαμε στη Χορταρόλιμνη, μέσα από χωματόδρομους. Στο βάθος της λίμνης είδαμε φλαμίνγκος. Ο Γρηγόρης απογείωσε το drone του, αλλά καθώς τα πλησίαζε τα φλαμίνγκος έφευγαν. Αρκετή ώρα παίξαμε με το drone προσπαθώντας να πετύχουμε μια καλή λήψη, αλλά δυστυχώς δεν το καταφέραμε. Ενθουσιασμένοι αποφασίσαμε να πάμε από την άλλη πλευρά της χορταρόλιμνης, περνώντας μέσα από το χωριό Καλλιόπη. Διασχίσαμε ξανά χωματόδρομους, όπου κουνελάκια ξεπετάγονταν κατά ομάδες εδώ κι εκεί, ώσπου φτάσαμε κοντά στη λίμνη. Προσπαθήσαμε και πάλι με το drone να πετύχουμε κάποια καλή λήψη αλλά αποτύχαμε.
Τελικός μας προορισμός ήταν το χωριό Ρωμανού, όπου εκεί είδαμε τα πιθάρια, που τα χρησιμοποιούσαν παλαιότερα για την παραγωγή κρασιού , πατώντας σταφύλια με αστιβιές. Λίγο παραπάνω, βρήκαμε τους ανεμόμυλους του χωριού, οι οποίοι όμως είναι εγκαταλελειμμένοι. Λόγω του ότι υπήρχε πολύ πρασινάδα με πολλά λουλούδια, αποφασίσαμε να φωτογραφηθούμε γι’ άλλη μια φορά.
Γράφουν: Μαρία Μ., Βασίλης Κ.
Συμμετέχουν στη δράση: Ελένη Μ., Βασίλης Κ., Μαρία Μ., Ασπασία Τ., Γρηγόρης Ψ., Αναστασία Σ., Άνα-Μαρία Α.