ΤΑ ΜΕΛΛΙΣΙΑ ΣΤΗ ΛΗΜΝΟ
Αν παρακολουθείτε το blog μας, θα έχετε καταλάβει ως τώρα ότι καταπιάνομαι με πολλά πράγματα: κυνήγι, ψάρεμα… Μ? αρέσει η φύση. Σήμερα θα σας πω για μια άλλη μου αγάπη, το μέλι! Σε ποιον δεν αρέσει, βέβαια! Είναι και νόστιμο και υγιεινό. Ξέρετε όμως πώς γίνεται; Εγώ ξέρω, μιας και βοηθάω τον θείο μου, τον Δημήτρη, στα μελίσσια που έχει.
Οι μέλισσες ζουν σε καλά οργανωμένες κοινωνίες, τα μελίσσια.
Ένα μελίσσι έχει μία βασίλισσα, τις εργάτριες και τους κηφήνες. Φυσικά το πιο σημαντικό μέλος είναι η βασίλισσα. Αυτή γεννάει τις εργάτριες. Γεννάει δύο ειδών αυγά. Αυτά από τα οποία θα βγουν οι βασίλισσες κι αυτά από τα οποία θα βγουν εργάτριες και κηφήνες. Η βασίλισσα ζει 3 με 5 χρόνια και μπορεί να γεννήσει 50 ως 80 φορές τον χρόνο, ενώ γονιμοποιείται μια φορά μόνο στη ζωή της. Οι εργάτριες, απ? την άλλη, δεν γεννούν αυγά. Απλά πάνε κι έρχονται και μαζεύουν γύρη, νέκταρ και νερό με τα οποία τρέφουν τη βασίλισσα και τρέφονται κι αυτές και οι κηφήνες. Επίσης παράγουν κερί και βασιλικό πολτό και είναι γενικά υπεύθυνες για το μελίσσι. Ζουν 45 μέρες περίπου, εκτός αν είναι χειμώνας οπότε ζουν για 6 μήνες. Οι κηφήνες δε μαζεύουν τροφή ούτε φτιάχνουν κερί ή βασιλικό πολτό. Μόνο υπάρχουν για τη γονιμοποίηση της βασίλισσας. Ζουν το πολύ 2 μήνες.
Ένα μελίσσι δεν μπορεί να ζήσει χωρίς βασίλισσα. Αν κάτι της συμβεί, μπορεί να επιβιώσει χωρίς αυτήν το πολύ 2 με 3 μήνες.
Η βασίλισσα και οι κηφήνες δεν έχουν κεντρί. Κεντρί έχουν μόνο οι εργάτριες. Να ξέρετε λοιπόν αν σας τσιμπήσει κάποια μέλισσα, θα είναι εργάτρια.
Εργάτριες επίσης είναι αυτές που φτιάχνουν το μέλι. Κάποιες απ? αυτές λοιπόν μεταφέρουν γύρη στην κυψέλη και το δίνουν σε άλλες εργάτριες που βρίσκονται εκεί. Εκείνες μασούν το νέκταρ για 30 λεπτά. Το νέκταρ μετατρέπεται σε κάτι που μοιάζει με μέλι και νερό. Την ουσία αυτή την τοποθετούν μέσα στις κηρήθρες. Εκεί εξατμίζεται το νερό και μένει το μέλι. Εμείς μετά σφραγίζουμε τις κηρύθρες. Αυτό το κάνουμε για δύο λόγους. Για να μαζέψουμε το μέλι, φυσικά, αλλά και για να καλυφθούν έτσι οι ανάγκες των μελισσών για φαγητό τον χειμώνα. Στις κηρήθρες πρέπει πάντα να μένει μέλι για τις μέλισσες.
Η κοινωνία των μελισσών έχει κανόνες. Για παράδειγμα, όταν γεννηθεί μια βασίλισσα ενώ στο μελίσσι υπάρχει άλλη, η νέα θα πρέπει να πάρει μερικές εργάτριες και να φύγει απ? την κυψέλη.
Βέβαια οι μέλισσες έχουν και φυσικούς εχθρούς. Μεγαλύτερα και πιο δυνατά έντομα, όπως οι σφήκες, που μπορούν σε λίγη ώρα να επιτεθούν στο μελίσσι και να το αποδεκατίσουν.
Ο θείος μου είναι χρόνια μελισσοκόμος. Αγαπά και περιποιείται πολύ τα μελίσσια του. Κάθε χρόνο μπορεί να τα «τρυγήσει», δηλαδή να πάρει το μέλι, μέχρι και 3 φορές, το καλοκαίρι. Εγώ θέλω πολύ να πηγαίνω μαζί του, να τον βοηθάω και να μαθαίνω κιόλας γιατί μ? αρέσει πολύ. Είναι λίγο επικίνδυνο βέβαια γι? αυτό και δεν θέλει πάντα να με παίρνει μαζί του. Αν δεν είσαι προσεκτικός οι μέλισσες μπορεί να σου επιτεθούν, να σε τσιμπήσουν και να πάθεις αλλεργία. Όταν βρίσκεσαι εκεί και περιποιείσαι τα μελίσσια πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός, έτσι ώστε να μην αναστατώσεις τις μέλισσες. Αν συμβεί αυτό, τότε σίγουρα θα επιτεθούν για να αμυνθούν.
Εδώ στη Λήμνο αγαπάμε πολύ το μέλι. Το μέλι μας είναι θυμαρίσιο και είναι και διάσημο γιατί είναι πολύ ποιοτικό. Αν έρθετε ποτέ απ? τα μέρη μας, πάρτε να δοκιμάσετε και θα με θυμηθείτε!
Και κλείνω με την παρακάτω παροιμία που καμιά φορά μου λέει η μαμά μου, όταν κάνω καμιά ζαβολιά και μετά της ζητάω συγνώμη:
?Να σε κάψω Γιάννη, να σ? αλείψω μέλι!
Γιάννης Κ.